Elektrostatik Toz Boya Uygulaması: Operatörler İçin Teknik Rehber

1. Elektrostatik Toz Boya Nedir?

Toz boya, katı partiküller halindeki polimer bazlı bir malzemedir. Elektrostatik yük ile yüzeye tutunur ve ısıyla (genellikle 150–200°C arası) polimerize edilerek kalıcı bir film tabakası oluşturulur. Avantajları:

• Çözücü içermez (VOC yok).
• Yüksek verimlilik (aşırı püskürtme geri kazanılabilir).
• Dayanıklı ve homojen kaplama.

2. Sistem Bileşenleri

• Toz Tabanca: Elektrostatik yük üreten püskürtme nozulu.
• Toz Besleme Ünitesi: Tozu hava ile karıştırıp tabancaya ileten sistem.
• Geri Dönüş Ünitesi: Aşırı püskürtülen tozu filtreleyip tekrar kullanıma hazırlar.
• Fırın: Tozu eritip sertleştiren ısıl işlem bölgesi.

3. Uygulama Adımları

A. Yüzey Hazırlığı

• Temizlik: Yağ, pas, kir ve oksit tabakası mekanik (zımpara, kumlama) veya kimyasal (fosfatlama, alkali temizleyici) yöntemlerle temizlenir.
• Kurulama: Yüzey tamamen kuru olmalı (nem, toz tutunumunu engeller).

B. Ekipman Ayarları

• Gerilim: Genellikle 60–100 kV arası (malzemeye göre değişir).
• Hava Basıncı: 1–2 bar (toz akışını kontrol eder).
• Tabanca Mesafesi: 15–30 cm (aşırı yakınlık ark yapabilir, uzaklık zayıf tutunuma neden olur).

C. Püskürtme Tekniği

• Açı: 90°’ye yakın dik açıyla püskürtme yapın.
• Hareket: Yavaş ve düzgün hareketlerle %30–50 bindirme yaparak homojen kaplama sağlayın.
• Faraday Kafesi Etkisi: Köşe ve girintili alanlarda elektrostatik alan zayıflar. Çözüm: Gerilimi düşürün veya tabancayı manuel çapraz yaklaştırın.

D. Kürleme

• Sıcaklık ve Süre: Üretici talimatlarına göre (örneğin, 180°C’de 10–15 dakika metal sıcaklığı).
• Kontrol: Film kalınlığı ölçüm cihazıyla 60–120 µm aralığını doğrulayın.

4. Karşılaşılan Bazı Sorunlar ve Çözümleri

5. Güvenlik ve Bakım

• Kişisel Koruyucu Ekipman (KKD):
  • Solunum maskesi (toz partiküllerine karşı).
  • Antistatik eldiven ve ayakkabı.
• Patlama Riski: Toz birikimini önleyin, ortamı havalandırın.
• Topraklama: Tüm ekipman ve parçalar topraklanmalı (statik elektrik riski).
• Bakım:
  • Tabanca nozulunu günlük temizleyin.
  • Filtreleri haftalık kontrol edin.

6. Verimlilik İpuçları

• Toz geri kazanım sistemini etkin kullanarak maliyeti düşürün.
• Renk değişimlerinde hattı komple temizleyin (kontaminasyonu önlemek için).
• Kalite kontrol için numuneleri rutin olarak test edin.

Sonuç

Elektrostatik toz boya, doğru teknik ve disiplinle yüksek kaliteli sonuçlar sunar. Operatörlerin yüzey hazırlığı, ekipman ayarları ve güvenlik prosedürlerine titizlikle uyması kritik önem taşır. Sürekli eğitim ve proses optimizasyonuyla verimlilik ve kalite artırılabilir.

Teknik Destek İçin: Üretici talimatlarını ve SDS (Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) dokümanlarını referans alın.